Heroon I

Heroon I, tiyatro tepesi olarak adlandırılan Kaletepe'nin doğu yamacında yer alan bir mezar yapısının adıdır. Yapı, ilişkili mimari parçalar ve diğer buluntular temelinde Hellenistik Dönem'e, MÖ 100 civarına tarihlenmektedir. Milet örneğinde de açıkça görülebileceği gibi, antik dönemin genellikle şehir alanının dışında, ana yollar boyunca inşa edilen diğer mezar yapılarının aksine Heroa, şehir alanının ortasında temsili bir konumda yer almaktadır. Zengin mimari tasarım ve mobilyalarla birlikte, özellikle önemli veya saygıdeğer vatandaşların mezarları olarak yorumlanırlar. Başka yerlerde, burada gömülü olan ve onurlandırılan kişilerin isimleri kısmen bilinirken ve heroa'lar da buna uygun olarak isimlendirilirken, Milet'te bu tür bilgiler eksiktir. Bu nedenle Milet heroalarının Heroon I, Heroon II ve Heroon III gibi daha tarafsız kronolojik başlıkları vardır.

Burada anlatılan Heroon I, yaklaşık 34 x 29 m taban alanına sahiptir ve korunmamış olan merkezi bir mezar höyüğü ile onun altındaki bir yeraltı mezar odasından oluşmaktadır. Yapı, kuzeyde ve doğuda kendisine bitişik birkaç odanın bulunduğu bir avlunun ortasında yer almaktadır. Tüm mezar inşaatı ve çerçeve mimarisi kompleksi, antik Milet'in ortogonal veya dikdörtgen sokak ızgarasına doğru yönlendirilmiştir ve bu durum özellikle bitişikteki bir sokak kesişimi tarafından iyi bir şekilde kanıtlanmıştır. Antik dönemde yeraltı mezar odasına dar bir geçitten girilebiliyordu ve toplam beş gömü nişi vardı.

Yer üstündeki bitişik odalar muhtemelen burada gömülü olanların onuruna düzenlenen törenler için kullanılmıştır. Heroon I'in içinde yer alan iki sarnıçta bulunan çok sayıda yüksek kaliteli kabartmalı çanak çömlek bunu göstermektedir. Bu odaların bulunduğu alana sonradan eklenen duvarlar, orta imparatorluk dönemindeki bazı tadilat çalışmalarını kanıtlamaktadır. Heroon I'in son evresi, erken Bizans döneminde bu alana inşa edilen ve imparatorluk dönemi rekonstrüksiyonlarının aksine Hellenistik yapının zemin planıyla örtüşen ve artık onunla aynı hizada olmayan yeni bir yapıdır. Dolayısıyla, bu dönemde Heroon I çoktan yıkılmış ve parçaları başka bir yerde yeniden kullanılmış olmalıdır.

Metin: Fabian Sliwka (Çeviri: Nisan Lordoğlu)