Nymphaeum
MS 1. yüzyılın sonlarına ait bir çeşme kompleksi olan Milet Nymphaeum'u, antik kentin merkezinde, Ion Düzenindeki Sütunlu Galeri, Agora Kapısı ve Büyük Kilise arasında yer almaktadır. Nymphaeum - yeraltı suyu ve yağmur suyunu depolamaya yarayan çeşme ve sarnıçlara ek olarak - kent merkezinin su ihtiyacını karşılıyordu. Şehrin güneyindeki kireçtaşı platosundan çıkan ve bir su kemeri yardımıyla Milet'e taşınan kaynak suyuyla besleniyordu. Karmaşık bir dağıtım sistemi suyu, kil borular aracılığıyla Nymphaeum'un su deposuna ulaştırıyordu. Görkemli cephedeki su musluklarının yardımıyla su, önündeki havuza, derin bir depoya ve yanlardaki latrinae'ya ulaşıyordu. Fazla su ve latrinae'den gelen atık su, bulvarın çevresindeki kanalizasyon sistemi aracılığıyla bertaraf ediliyordu.
Foto: Hülsen 1919, Taf. 63
Nymphaeum'un renkli rekonstrüksiyon çizimi Milet'teki günlük yaşama dair bir fikir vermektedir. (J. Hülsen, Das Nymphaeum von Milet, Milet 1,5 (Berlin 1919) Taf. 63).
Foto: Hülsen 1919, Taf. 1,1
Yapılan kazıdan sonra ortaya çıkan Nymphaeum'a ait mimari parçalar, kuzeyden görüntü (J. Hülsen, Das Nymphaeum von Milet, Milet 1,5 (Berlin 1919) Taf. 1,1).
Foto: Hülsen 1919, Taf. 58
Nymphaeum'un ön cephesinin rekonstrüksiyonu (J. Hülsen, Das Nymphaeum von Milet, Milet 1,5 (Berlin 1919) Taf. 58).
Foto: Hülsen 1919, Taf. 1,2
Kazı sonrası Nymphaeum'un kuzeyden görünümü (J. Hülsen, Das Nymphaeum von Milet, Milet 1,5 (Berlin 1919) Taf. 1,2).
Foto: Hülsen 1919, Taf. 53
Nymphaeum'un rekonstrüksiyonunun perspektif görünümü (J. Hülsen, Das Nymphaeum von Milet, Milet 1,5 (Berlin 1919) Taf. 53).
Nymphaeum pratik kullanımının yanı sıra temsili bir işleve de sahipti ve antik Milet'in şehir merkezine vurgu yapıyordu. Bugün, bir zamanların bu anıtsal yapısından yalnızca ön cephesinin kalıntıları ile su depolama ve dağıtım sisteminin parçaları görülebilmektedir. Bununla birlikte, mermer parçaların büyük bir kısmı korunmuş olduğundan, Nymphaeum'un rekonstrüksiyonunu yapmak mümkündür. Başlangıçta muhtemelen 20 m genişliğinde, 21 m derinliğinde ve 16 m yüksekliğinde bir yapı olarak tasarlanmıştı. Üç katlı mermer cephesi zengin bir şekilde dekore edilmiştir. Sütun başlıkları, yaprak kabartmalarıyla süslenmiş sütunlar, tanrı, yarı tanrı ve kahraman heykelleri ön cephenin her katında farklılık gösteriyordu. Zemin kattaki bazı heykeller sadece estetik bir işleve sahip olmakla kalmıyor, aynı zamanda ellerinde su boruları için kakmalı kaplar ve hayvanlar tutuyor ve böylece koruma görevi de görüyorlardı. Yapının bağışı - zemin katın arkhitravındaki Latince yazıttan da anlaşılacağı üzere - İmparator Titus döneminde (MS 79-81) aktif olan, daha sonraki İmparator Traianus'un babası M. Ulpius Traianus'tan gelmiştir. İkinci bir Yunanca arkhitrav yazıtı, İmparator Gordianus III (MS 238-244) döneminde muhtemelen heykeltıraşlık programıyla ilgili bir eklemeye tanıklık etmektedir.
Metin: Nadia Cahenzli
Referanslar
-
J. Hülsen, Das Nymphaeum, Milet 1,5 (Berlin 1919)
-
G. Alföldy, Traianus pater und die Bauinschrift des Nymphäums von Milet, REA 100, 1998, 367–399
-
U. Quatember, Ornament im Kontext. Der Beitrag der Bauforschung zur Untersuchung von Architekturdekoration, in: J. Lipps – D. Maschek (Hrsg.), Antike Bauornamentik. Grenzen und Möglichkeiten ihrer Erforschung (Wiesbaden 2014) 99–116
-
M. Maischberger, in: P. Niewöhner (Hrsg.), Milet / Balat. Städtebau und Monumente von Archaischer bis in Türkische Zeit. Ein Führer (Istanbul 2016) 71–75
-
C. Berns, Die Hafenstadt als Handlungsraum. Beobachtungen zur Präsenz verschiedener Akteure im städtischen Zentrum von Milet, in: D. Marzoli – S. Reinhold – U. Schlotzhauer – B. Vogt – H. Schnorbusch (Hrsg.), Kontaktmodi. Ergebnisse der gemeinsamen Treffen der Arbeitsgruppen „Mobilität und Migration“ und „Zonen der Interaktion“ (2013–2018), Menschen, Kulturen, Traditionen 17 (Wiesbaden 2020) 97–107